In dagblad De Telegraaf vandaag 1 juni 2024 een publicatie over oud-provo Roel van Duijn (81). Hij was in de zestiger jaren vredesactivist, maar is gelet op de gespannen wereldsituatie nu een vurig pleitbezorger van de NAVO en kernwapens. ‘Oud provo’s vinden mij een verrader’ luidt de kop boven de publicatie van Marie Therese Roosendaal. Sluit aan bij onderstaande publicatie, die ik ruim een week geleden op deze website plaatste.
In het najaar van 1968 kwam ik terug naar Holland, na tweeënhalf jaar als emigrant in Canada te hebben gewoond. Het was de tijd van de Vietnamoorlog die de wereld bezig hield. In de VS, Europa en andere landen ontstonden felle protesten. De afkeer van oorlog onder veel jongeren vormde de basis voor de Flower Power beweging. San Francisco aan de Westkust van de VS en Vancouver in Canada werden overspoeld door demonstrerende jongeren. 
Op de stranden van Vancouver had ik lange gesprekken met jongeren, die de VS ontvlucht waren en als deserteurs werden beschouwd. Zij wilden niet betrokken worden bij een oorlog duizenden mijlen van de VS verwijderd. Daar ontstond de Flower Power beweging met de slogan ‘Make love not war’ die overwaaide naar Europa. De publieke opinie werd sterk beïnvloed door de verschrikkelijke beelden die dagelijks via de televisie werden uitgezonden. Inzet van ontbladeringsmiddelen om de vegetatie te vernietigen, gebruik van napalm dat ernstig letsel kon veroorzaken. In mijn geheugen staat de foto gegrift van het naakte Vietnamese meisje, dat wegvlucht voor het oorlogsgeweld. Gebruik van chemische wapens toen heeft tot op de dag van vandaag nog grote genetische gevolgen voor de nakomelingen van slachtoffers en veteranen die ermee in aanraking zijn geweest (1). Er zijn duidelijke paralellen met de huidige demonstraties tegen oorlogsgeweld en activisme om aandacht te vragen voor bijvoorbeeld milieu en klimaat. Foto Familiearchief. Mijn tijd in Canada en de VS in 1966/1967. Een plunjezak was mijn enige bezit.
Dienstplicht
Na terugkeer in Holland werd ik opgeroepen voor de dienstplicht. De jaren ervoor had ik roofbouw gepleegd op mijn lichaam en de harde fysieke en mentale opleiding deed mij goed. De grote tegenstelling tussen het vrije leven in Canada en de militaire discipline en cultuur bleef echter wringen. Ik ervoer de dilemma’s, las veel boeken over de oorlog en schreef er kritische publicaties over. De Amerikanen die vochten in Vietnam waren de kinderen van de Amerikanen die, samen met de Russen en andere geallieerden, Europa hadden bevrijd van het Derde Rijk. De jaren in het leger en de periode ervoor waren voor mij levenslessen. Onze defensie stond bekend om zijn milde discipline. Dienstplichtigen organiseerden zich in de progressieve Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM). Er waren protesten tegen de kruisraketten. Uiteindelijk werd ook de actieve dienstplicht een slapende dienstplicht. Die passieve mentaliteit rond defensie manifesteerde zich in alle lagen van de samenleving, universiteiten en politiek. 
Kazernes werden getransformeerd tot luxe appartementengebouwen en asielzoekerscentra. Dat kon want we hadden immers al decennia lang vrede in Europa. De kaasschaaf ging over het defensiebudget. Maar we bleven wel NAVO-lid. Je weet toch maar nooit! Voor onze defensie leunden we opportunistisch op de VS en voldeden decennia niet aan de verplichting om 2% van het BBP te reserveren voor defensie. Na de val van de Berlijnse Muur werd het beleid van afbraak voortgezet en in mijn visie zelfs versneld.
Tanks werden voor een habbekrats verkocht aan arme landen om daar te worden ingezet. Sinds de Oekraïneoorlog is er sprake van een radicale ommekeer. We realiseren ons nu dat mensen en machthebbers niet veranderd zijn en dat een land in staat moet zijn zich te verdedigen. Hoe je dat dan moet doen is moeilijk, maar gezien de ernst van de situatie op de wereld met de vele oorlogen en brandhaarden zal er rond defensie een inhaalslag moeten komen zowel mentaal als materieel. In alle haast is het defensiebudget voor 2024 verhoogd tot 21,4 miljard euro, 1,95% van het BBP (2). De druk op de nationale begroting zal daardoor de komende jaren sterk toenemen met alle gevolgen van dien voor de prioriteitenstellingen bij de overheidsfinanciën zoals ouderenzorg. We worden naast de traditionele vormen van oorlog ook geconfronteerd met nucleaire dreiging en hybride oorlogsvoering. Inzet van vluchtelingenstromen, trollen en fakenieuws om de media te beïnvloeden, landen te destabiliseren en ontwrichten. Foto ‘s familiearchief: Tot luxe appartementencomplex getransformeerde kazerne in Steenwijk. Tanks werden voor een habbekrats verkocht aan arme landen. Op een centuriontank tijdens herhalingsoefening in Ossendrecht.
Een gebroken schepping
We leven in ernstige tijden. Menselijkerwijs maak ik mij zorgen over de toekomst. 
De wereldsituatie toont aan dat we bij ongewijzigd beleid afstevenen op een mondiale crisis. De oorlogen in Oekraïne en Gaza worden permanent belicht in veel vergeten oorlogen waar miljoenen slachtoffers vallen blijven de camera’s weg. Dat moeten onze media zich aantrekken. De situatie op de wereld bepaalt mij tegelijk bij de gebrokenheid van de schepping. Ik geloof niet dat de mensheid in staat is om op eigen kracht een ideale wereld te bewerkstelligen. De Flower Power tijd was fascinerend, maar heeft uiteindelijk weinig opgeleverd. Er is een ingrijpen van Hogerhand nodig. Naar mate ik ouder word neemt de behoefte aan bezinning en gebed toe. Om rust te vinden maak ik muziek, luister ernaar , doe aan zelfreflectie en lees de Bijbel om inspiratie op te doen. Een proces van vallen en weer opstaan.
Foto Richard Hakvoort: Beeld in de Beeldentuin van de VN in New York. Een krijger die zijn zwaard omsmeedt naar de tekst uit de Bijbelboeken Jesaja 2:4 en Micha 4:3. ‘Dan zullen zij hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen en hun speren tot snoeimessen’.
Bronnen:
- Veterans and Agent Orange. Health effects of herbicides used in Vietnam. The U.S. Military and the Herbicide Program in Vietnam – Veterans and Agent Orange – NCBI Bookshelf (nih.gov)
- Plannen voor Defensie | Prinsjesdag: Miljoenennota en Rijksbegroting | Rijksoverheid.nl