–Canada en de naoorlogse emigratie

In mei 1954 stapte Koosje Bol van de boot in de haven van Montreal. Zij was de 100.000 ste Hollandse emigrant. Veel emigranten kwamen aan in Montreal en vertrokken vandaar met de trein naar plaatsen als Winnipeg, Calgary en Vancouver.  Een reis van ruim drie dagen langs de Great Lakes, de oneindige prairies van Manitoba en de indrukwekkende bergketens van de Rocky Mountains. Het wordt allemaal beschreven in het boek ‘To All Our Children The Story Of The Postwar Dutch Immigration To Canada’, geschreven door Albert VanderMeyen uitgegeven door Paideia Press, in Jordan Station Ontario Canada, 1983. In het Voorwoord steekt de toenmalige Governor General of Canada, Edward Schreyer, zijn loftrompet over de Nederlandse emigranten. Hij is lovend over hun integratie, hun volharding, de wil om te slagen en daarvoor ontberingen te doorstaan. Indrukwekkend zijn de foto’s in het boek. Na het vaak emotionele afscheid in Holland volgde niet zelden een leven met ontberingen in een tijd waarin de economische gevolgen van de oorlog nog overal ter wereld merkbaar waren. Toch slaagden veel emigranten erin hun plaatsje te vinden in de Canadese samenleving. Anderen haakten af als gevolg van heimwee, familieperikelen, ziekte of om andere redenen.

Avontuur

Twaalf jaren na Koosje Bol stapte ik in juli 1966 zelf van de boot in de haven van Montreal en trok zeer tijdelijk in bij mijn broer, die al eerder naar Canada was geëmigreerd. Ik was in die tijd nog onbezonnen en meer uit op avontuur dan het worden van een succesvolle emigrant. Het was de periode van de Flower Power beweging en de stranden aan de Westkust van Canada van Vancouver tot San Francisco in de VS, vormden het centrum van die beweging. De Flower Power beweging was een reactie op de oorlog in Vietnam. Zie ook mijn vorige webpublicatie daarover. Ik ervoer dat Canada een prachtig land was, maar ook een hard land waar zeer hoge eisen werden gesteld aan werknemers en anderen en met een minimaal sociaal vangnet. Ik had diverse banen, soms kortstondig en soms langdurig. Kampen we in Holland met immigratie- en integratieproblemen in Canada was daar toen weinig van te merken. In de meeste organisaties waar ik werkte werd je geconfronteerd met een gemêleerd gezelschap van collega’s met uiteenlopende achtergronden op het gebied van nationaliteit, levensbeschouwing, ras en kleur. Op de trein waar ik werkte op het traject Vancouver-Winnipeg had ik een goede band met een collega van Indiaanse oorsprong, bij wie ik ook thuis kwam. Achteraf besef ik dat ik de mogelijkheden die er waren niet volledig heb benut. Ik zou voor een vakantie van twee weken teruggaan naar Holland in het najaar van 1968, maar het retourticket bij de KLM verliep omdat ik (impulsief) besloot om met een goede vriend druiven te gaan plukken in Frankrijk. Mijn financiën waren ontoereikend om weer terug te gaan naar Canada en dat betekende het einde van mijn emigratie-avontuur. Niet veel later viel de oproep voor de dienstplicht bij mijn ouders in de brievenbus. Ik ging voor vier jaren het leger in als Kort Verband Vrijwilliger. .Foto’s familiearchief: als steward in de restauratiewagen van Canadian Pacific Railways op het fascinerende traject van Winnipeg door de Rock Mountains naar Vancouver (1967). De winter in Montreal en de gevolgen van een slechte leefstijl (1966). Militair in Ermelo bij de School Reserve-Officieren en Kader Infanterie (1969). Gemeentepolitie Naaldwijk (1974).

Ambtenaar

Nadat ik mijn vrouw Dieneke had ontmoet trouwden we in 1971 en stichtten in de jaren die volgden een gezin. We kenden voorspoed en tegenslagen, maar in het steeds welvarender wordende Holland met prima zorg en een goed sociaal vangnet hebben we ook zegeningen ervaren. Door Dieneke werd ik ook weer nadrukkelijk bepaald bij het christelijke geloof. Er waren echter ook momenten van heimwee naar het overzichtelijke, minder formele  en avontuurlijke leven in Canada. Mijn werk in het leger, bij de politie en een rijksinspectiedienst heb ik altijd met voldoening gedaan en de overheid was een goede werkgever. In februari van dit jaar overleed Dieneke aan complicaties van een ernstige spierziekte. Ik ben 76 jaar en ik hoop na de inzinking die ik nu heb en verwerking, nog wat jaren tegoed te hebben. Maar daar voeg ik direct aan toe Deo Volente. Niet alles in het leven is maakbaar. En onverwachte situaties zijn niet altijd te vermijden Lees op deze website ook hoofdstuk 2 van het boekje Danny, over mijn jongste zoon die dezelfde spierziekte heeft als Dieneke. En dat uitgerekend Quebec waarin Montreal ligt, de hoogste prevalentie (hoe vaak een ziekte voorkomt onder de bevolking) van die zeldzame ziekte heeft. Danny-boekje-website.pdf (jaapspaans.nl)

Radioprogramma

Een goede vriend wees mij onlangs op een radioprogramma dat wordt uitgezonden in Montreal en is gericht op emigranten. Hij presenteert een gospel en blues programma op de zaterdagavond van 19.00 tot 21.00 uur CET. Ik beluister het graag en u kunt dat ook doen door de volgende link aan te klikken Programmation | Prog Core Radio zie op de site onder de pagina Accueil en kijk op de naam van de presentator Gerhard Klaasen. Soms laat het verleden weer op bijzondere wijze van zich horen.