Artikelen

–OVER EEN PRIMA STAP VAN DE RABOBANK, LEEFSTIJL EN STRESSREDUCTIE 

In een advertentie in de Hoogeveensche Courant van 25 september jl. kondigde de Rabobank met trots aan, dat er eind 2024 een nieuwe centrale bank locatie komt aan de Schutsstraat in het centrum van Hoogeveen. Volgens de directeur van de bank die het besluit aankondigde, was het een reactie op de behoefte van klanten zoals de wens om beter bereikbaar en toegankelijk te zijn. In 2021 tijdens de pandemie verhuisde de bank naar het kantorencomplex in een buitenwijk van Hoogeveen. Tot teleurstelling van veel burgers. Ik en velen met mij zullen dan ook blij zijn met deze stap . Enige tijd geleden had de bank al een bijeenkomst georganiseerd in theater de Tamboer om uitleg te geven over onderwerpen als veiligheid, nieuwe vormen van bankieren etc.. Met enige scepsis ging ik erheen in de overtuiging dat er toch weinig belangstelling zou zijn. Een totaal verkeerde inschatting dus. Na een prima ontvangst in een volle foyer werd er omgeroepen dat het programma zou starten in de grote theaterzaal. Tot mijn verbazing was die afgeladen en dat was illustratief voor de groeiende behoefte aan kennis over digitalisering onder senioren, kwetsbare groepen en anderen. Ook andere plaatselijke organisaties zoals de bibliotheek waren aanwezig met stands en voorlichters. Uit reacties die ik opving en gestelde vragen bleek dat  burgers in toenemende mate afhankelijk worden van familie, zorgverleners en mantelzorgers. Landelijk zou het gaan om 2.5 miljoen burgers. Ik heb deze problematiek bij herhaling via vragen en petities aangekaart bij de DNB en de Tweede Kamer. Lees ook mijn bericht over de laatste petitie op deze website site –Mijn petitie aan de Tweede Kamer over Cyberveiligheid | Jaap Spaans

Contactloze samenleving

Ik merk dat de onvrede onder burgers over wat ik maar aanduid als de contactloze samenleving groeit. Het aantal toegankelijke mailadressen van overheden, bedrijven en andere organisaties neemt in snel tempo af en ervoor in de plaats komen telefoonnummers waarbij de beller te maken krijgt met vaak lange wachtrijen die veel tijd en energie kosten en stress opleveren. Ik heb dat de laatste tijd extra gemerkt, omdat ik wegens omstandigheden vaker met instanties moest bellen. Toen die intensiteit wat afnam, heb ik direct de stap genomen om het aantal inkomende mails en apps te reduceren en dat had al snel effect. De hectiek in de samenleving heeft steeds meer impact op leefstijl en dus gezondheid.

Leefstijl

Afgelopen dinsdag hoorde ik via de radio een nieuwsbericht dat het aantal burn-outs snel toeneemt en bij ongewijzigd beleid de samenleving kan ontwrichten bijvoorbeeld door stijgende zorgkosten en sociale uitkeringen maar ook groeiende personeelstekorten. We zullen dus aan leefstijlverbetering en preventie moeten doen. Ik ben daar momenteel druk mee en dat werkt. Ik bevind mij wel in de gelukkige omstandigheid dat ik gepensioneerd ben en niet meer zoals vroeger bij de politie met schild en wapenstok tegenover agressieve demonstranten kwam te staan. Overigens was de sfeer bij veel politiekorpsen toen gemoedelijker dan in deze hectische tijd, voor zover ik dat kan inschatten. Van 11 tot en met 15 november 2024 is het de ‘Week van de Werkstress’ met als thema ‘Sociale Veiligheid’. Zie de volgende links naar informatie over die week en hoe je als mens kan de-stressen. 

De dag nadat ik dit bericht plaatste werd de politie opgeschrikt door een datalek, waarbij volgens de media contactgegevens van politiemensen bekend zijn. Het voorval domineerde de media, maar de gevolgen van deze hack zijn nog niet te overzien. Digitalisering heeft vele voordelen, maar de nadelen zoals cybercriminaliteit worden ook steeds evidenter. Er dienen betere maatregelen te komen om de burgers daartegen te beschermen. 

Stress op de werkvloer aanpakken voordat het te laat is — DESTRESS (destress-project.nl)

Home | Week van de Werkstress (wvdws.nl)

 Foto Jaap Spaans familiearchief. In de jaren zeventig was het gemoedelijker in de samenleving, minder werkstress.

–Levenseinde

Ik woon in een wooncomplex met sociale huurwoningen voor senioren. Het verloop onder de huurders is er groot onder andere vanwege de vergrijzing. Bewoners overlijden, of moeten op grond van een medische indicatie naar een verzorgingshuis waardoor een partner alleen achterblijft. Vaak is die dan aangewezen op ondersteuning vanuit het netwerk dat hij of zij heeft zoals familie, buren of mantelzorgers. Als er meer ondersteuning nodig is, kan iemand op grond van een medische indicatie in aanmerking komen voor zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) of de Wet langdurige zorg (WLZ). Er zijn ook zorgmijders en voor zorgprofessionals en buren is het vaak lastig om contact te maken met deze categorie burgers. Volgens de informatieve website Zorg en Welzijn lijden zij vaak een teruggetrokken bestaan, wat hen een gevoel van veiligheid geeft dat lastig te doorbreken is. Bron: Dossier: zorgmijders en onbegrepen gedrag beter leren begrijpen – Zorg+Welzijn.

In 2023 werden we als bewoners geconfronteerd met een bewoner die dood gevonden werd in zijn appartement. Diezelfde dag kwam een andere bewoonster met haar e-bike voor het gebouw ten val en had dringend medische hulp nodig had. Ondanks aandringen van het ambulancepersoneel en een arts weigerde ze om voor onderzoek naar het ziekenhuis te gaan. Het overlijdensgeval werd goed afgewikkeld door de politie, familie en de woningcorporatie. Bij de vrouw kwam de vraag aan de orde of de dwangwetgeving kon worden toegepast. Dat bleek een uiterst moeilijk traject te zijn. Ik schreef er een publicatie over die in juli 2023 werd geplaatst in het Nederlands Juristenblad  zie de publicatie op mijn website met link naar het Nederlands Juristenblad Dwangwetgeving GGZ | Jaap Spaans

Wat veel medebewoners stoorde was dat er vanuit de politie en andere organisaties amper communicatie was over de toestand van de vermoedelijk demente vrouw. Uit de langdurige aanwezigheid van en gevoerde gesprekken door politiepersoneel, professionals en andere betrokkenen in het trappenhuis, kon wel worden opgemaakt dat de situatie ernstig moest zijn. Er kon geen dwang worden toegepast en de vrouw overleed uiteindelijk na enige dagen in haar woning. De vragen onder medebewoners bleven. Pas een jaar later en na het lezen van veel informatie rond het onderwerp levenseinde, kan ik de terughoudendheid bij de informatieverstrekking van de politie en de woningcorporatie wel plaatsen. Privacy en medische zorgvuldigheid zijn belangrijk in onze samenleving en dat is volkomen terecht. Soms moeten er echter moeilijke medische en juridische afwegingen worden gemaakt als iemand tegen zijn of haar wil moet worden opgenomen. Door het overheidsbeleid gericht op langer zelfstandig blijven wonen, is het goed om als samenleving ook op dit complexe onderwerp een visie te ontwikkelen. Foto ambulance met zwaailicht Jaap Spaans.

Levenseinde: een gevoelig onderwerp

Bij het volgende stel ik nadrukkelijk dat ik weliswaar een politieachtergrond heb, maar geen zorgprofessional ben. ‘Levenseinde’ is terecht een uitermate gevoelig onderwerp. In ons land kennen we onder andere de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Euthanasiewet) en het Wetboek van Strafrecht. Bij euthanasie moet een strenge procedure worden gevolgd, waarbij diverse medici moeten worden geraadpleegd alvorens er een beslissing kan worden genomen. Er moet een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt zijn. Hulp bij of aanzetten tot zelfdoding zonder inachtneming van de voorwaarden is strafbaar gesteld in artikel 294 lid 2 van het Wetboek van Strafrecht. Daarnaast zijn er palliatieve zorg in de laatste levensfase bij ongeneeslijke ziektes in de eindfase en palliatieve sedatie als de zieke zich in de stervensfase bevindt. Levenseinde door doodslag, dood door schuld of moord is in het bestek van deze publicatie buiten beschouwing gelaten. Beslissingen mogen alleen door een arts worden genomen, al dan niet na overleg met collega-artsen en of verpleegkundigen. Als een ernstige terminale zieke die zorg mijdt weigert nog te eten of te drinken (versterving) kan er een complexe situatie ontstaan, zoals bij de aangehaalde praktijksituatie waarschijnlijk het geval was. Hulp aanbieden in het kader van goed nabuurschap werkt of kan niet in zo’n situatie en dat vonden buren moeilijk. Bij levensbeëindiging kunnen de grenzen van wat wel of niet is toegestaan zo dicht bij elkaar liggen, dat keuzes moeilijk zijn. Ik denk dat dit medisch-juridische dilemma en de complexiteit ervan in de praktijksituatie die ik beschreef, de informatievoorziening naar de directe omgeving sterk heeft beïnvloed. Door de toenemende vergrijzing en de druk op het zorgstelsel, zal de samenleving vaker te maken krijgen met dergelijke situaties en zwaarwegende dilemma’s. Gelukkig zijn er genoeg organisaties, overheden en levensbeschouwelijke instellingen die trachten dit gevoelige onderwerp, dat te maken heeft met leven en dood, bespreekbaar te maken. Deskundigheid en voorzichtigheid is echter wel geboden besef ik ruim een jaar na dato. Voor betrokkenen kan het belangrijk zijn eventuele wensen voor levensbeëindiging en de uitvaart schriftelijk dan wel via een notaris vast te leggen.

 

–Fascinerend onderzoek dementie

Op de laatste dag van juli en de eerste dag van augustus 2024 verschenen er twee publicaties over belangrijke onderzoeken die mijn aandacht trokken. In het gezaghebbende wetenschappelijke vakblad The Lancet verscheen een publicatie over veertien risicofactoren die een rol spelen bij kans op dementie. De andere publicatie is van de BBC en ging over het Foetal Alcohol Syndrome, wat staat voor de mogelijke gevolgen van alcoholgebruik voor de foetus tijdens zwangerschap. Beide onderzoeken hebben te maken met leefstijl. Wat doe je als mens wel en wat doe je niet, wat consumeer je wel en wat laat je staan. Ik doe zelf de wekelijkse boodschappen en verbaas mij telkens weer over de enorme schappen in de supermarkten met ongezonde producten die worden gekocht en dus geconsumeerd. Het is een welvaartsverschijnsel dat niet genoeg kan worden belicht.

Risicofactoren Dementie

Dementie is een groeiend probleem in onze vergrijzende samenleving. Ik heb twee van mijn zussen en mijn broer het afgelopen decennium verloren aan deze wrede ziekte en diverse kennissen en vrienden. Je vraagt je dan aan wanneer je zelf aan de beurt bent. Ik houd de kwaliteit van mijn geheugenfunctie goed in de gaten, maar welk geheugenverlies komt door ouderdom en welk kan mogelijk een gevolg zijn van dementie. In de publicatie in het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet wordt gesteld dat er veertien risicofactoren factoren zijn die van invloed zijn op dementie en die direct aangepakt moeten worden, ook als er sprake is van een genetische aanleg. Een sociale risicofactor op jonge leeftijd is weinig scholing. Op middelbare leeftijd komen daar bij gehoorverlies, ernstig overgewicht, diabetes, roken, onvoldoende lichaamsbeweging, hoge bloeddruk, hoog LDL-cholesterol, overmatig alcoholgebruik, hersenletsel en depressie. Op oudere leeftijd kunnen factoren als luchtverontreiniging, eenzaamheid en verlies van gezichtsvermogen een rol spelen. Er zijn ook niet beïnvloedbare factoren zoals leeftijd, geslacht en genen (1 citaat en geparafraseerd). Ook de acceptatie en mantelzorg van familieleden kan invloed hebben is mijn persoonlijke ervaring. Ik vond de publicatie een verademing. De gevallen van dementie in mijn omgeving gaven mij als 76-jarige het gevoel dat ieder geval van dementie tot een nauwelijks te beïnvloeden doemscenario leidt. Ik dank de onderzoekers voor het geven van hoop dat leefstijl wel degelijk kan helpen. 

Risicofactoren alcoholgebruik door vaders voor de conceptie en door moeders gedurende de zwangerschap

Een dag eerder verschenen er resultaten van onderzoek naar het Foetal Alcohol Syndrome (FAS). Meer dan 50 jaar wordt gewaarschuwd voor alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Onderzoek leert dat 1 alcoholische consumptie per week al invloed kan hebben op de ontwikkeling van kinderhersenen en bijvoorbeeld het ontstaan van leerproblemen. Tijdens de zwangerschap wordt alcohol in het bloed van de zwangere vrouw direct doorgegeven aan de foetus via de placenta. Nieuw onderzoek leert dat alcoholgebruik door de vaders voor de conceptie ook een risico kan vormen voor een foetus tijdens de zwangerschap die volgt. Ten aanzien van het FAS hadden vrouwen geprotesteerd dat ze tijdens een zwangerschap niet hadden gedronken, maar dat wel de man alcohol had geconsumeerd soms bovenmatig.  Onderzoek stelt hen in het gelijk (2). Wel is het gebruik van alcohol tijdens de zwangerschap door vrouwen risicovoller dan voor de conceptie door mannen. Door omstandigheden ben ik al langer geïnteresseerd in de relatie tussen de placentafunctie en problemen tijdens de ontwikkeling en op latere leeftijd. Ik schreef daarover het boek het Placenta Mysterie. Zie tevens de petitie die ik hierover zond naar het Europees Parlement. Aanleiding was de diagnose Myotone Dystrofie type 1 die werd gesteld bij enige familieleden en bij vrouwen negatieve gevolgen kan hebben voor de placentafunctie en dus de foetus. Aanleiding was tevens dat onderzoek heeft aangetoond dat tijdens de Hongerwinter ondervoeding leidde tot ontwikkelingsstoornissen. Zou er een relatie kunnen zijn tussen de vele gevallen van dementie in de familie is dan de vraag die opkomt? Zie de website hongerwinter.nl. 

Slotopmerkingen: Gelet op de grote veranderingen die op de zorg afkomen met meer aandacht voor preventie, zelfstandig blijven wonen en leefstijl mag het duidelijk zijn dat de beschreven onderzoeken uiterst relevant zijn. Zie daarvoor ook de overige artikelen op de pagina ‘Artikelen’,  waaronder ook mijn petitie aan het EU-parlement. In een volgende publicatie besteed ik aandacht aan een nieuw boek van oud-psychiater Bram Bakker ‘Verslaafd aan geld. De meest gemiste diagnose’. Op grond van seculiere bronnen, de Bijbel en zijn ervaring als gerenommeerd psychiater gaat Bakker in op de invloed van geld op individu en samenleving. Boek over placenta is niet meer leverbaar.

Bronnen:

1.Wetenschappelijk tijdschrift The Lancet, ‘Dementia Prevention, intervention and care 2024’ en ‘Risk Factors for Dementia’ Published juli 31, 2024. Dementia prevention, intervention, and care 2024 (thelancet.com)   en  Risk factors for dementia (thelancet.com)

Tevens De Telegraaf redactie Buitenland, 1/8/2024 ‘Deze veertien risicofactoren spelen rol bij kans op dementie’. Deze veertien risicofactoren spelen rol bij kans op dementie | Buitenland | Telegraaf.nl

2.BBC 31/7/2024  Amanda Ruggeri ‘Foetal Alcohol Syndrome: why fathers need to watch what they drink too’. Tevens gecovered in NOS Journaal van 2/8/2024. Foetal alcohol syndrome: Why fathers need to watch what they drink too (bbc.com)

 

 

–Canada en de naoorlogse emigratie

In mei 1954 stapte Koosje Bol van de boot in de haven van Montreal. Zij was de 100.000 ste Hollandse emigrant. Veel emigranten kwamen aan in Montreal en vertrokken vandaar met de trein naar plaatsen als Winnipeg, Calgary en Vancouver.  Een reis van ruim drie dagen langs de Great Lakes, de oneindige prairies van Manitoba en de indrukwekkende bergketens van de Rocky Mountains. Het wordt allemaal beschreven in het boek ‘To All Our Children The Story Of The Postwar Dutch Immigration To Canada’, geschreven door Albert VanderMeyen uitgegeven door Paideia Press, in Jordan Station Ontario Canada, 1983. In het Voorwoord steekt de toenmalige Governor General of Canada, Edward Schreyer, zijn loftrompet over de Nederlandse emigranten. Hij is lovend over hun integratie, hun volharding, de wil om te slagen en daarvoor ontberingen te doorstaan. Indrukwekkend zijn de foto’s in het boek. Na het vaak emotionele afscheid in Holland volgde niet zelden een leven met ontberingen in een tijd waarin de economische gevolgen van de oorlog nog overal ter wereld merkbaar waren. Toch slaagden veel emigranten erin hun plaatsje te vinden in de Canadese samenleving. Anderen haakten af als gevolg van heimwee, familieperikelen, ziekte of om andere redenen.

Avontuur

Twaalf jaren na Koosje Bol stapte ik in juli 1966 zelf van de boot in de haven van Montreal en trok zeer tijdelijk in bij mijn broer, die al eerder naar Canada was geëmigreerd. Ik was in die tijd nog onbezonnen en meer uit op avontuur dan het worden van een succesvolle emigrant. Het was de periode van de Flower Power beweging en de stranden aan de Westkust van Canada van Vancouver tot San Francisco in de VS, vormden het centrum van die beweging. De Flower Power beweging was een reactie op de oorlog in Vietnam. Zie ook mijn vorige webpublicatie daarover. Ik ervoer dat Canada een prachtig land was, maar ook een hard land waar zeer hoge eisen werden gesteld aan werknemers en anderen en met een minimaal sociaal vangnet. Ik had diverse banen, soms kortstondig en soms langdurig. Kampen we in Holland met immigratie- en integratieproblemen in Canada was daar toen weinig van te merken. In de meeste organisaties waar ik werkte werd je geconfronteerd met een gemêleerd gezelschap van collega’s met uiteenlopende achtergronden op het gebied van nationaliteit, levensbeschouwing, ras en kleur. Op de trein waar ik werkte op het traject Vancouver-Winnipeg had ik een goede band met een collega van Indiaanse oorsprong, bij wie ik ook thuis kwam. Achteraf besef ik dat ik de mogelijkheden die er waren niet volledig heb benut. Ik zou voor een vakantie van twee weken teruggaan naar Holland in het najaar van 1968, maar het retourticket bij de KLM verliep omdat ik (impulsief) besloot om met een goede vriend druiven te gaan plukken in Frankrijk. Mijn financiën waren ontoereikend om weer terug te gaan naar Canada en dat betekende het einde van mijn emigratie-avontuur. Niet veel later viel de oproep voor de dienstplicht bij mijn ouders in de brievenbus. Ik ging voor vier jaren het leger in als Kort Verband Vrijwilliger. .Foto’s familiearchief: als steward in de restauratiewagen van Canadian Pacific Railways op het fascinerende traject van Winnipeg door de Rock Mountains naar Vancouver (1967). De winter in Montreal en de gevolgen van een slechte leefstijl (1966). Militair in Ermelo bij de School Reserve-Officieren en Kader Infanterie (1969). Gemeentepolitie Naaldwijk (1974).

Ambtenaar

Nadat ik mijn vrouw Dieneke had ontmoet trouwden we in 1971 en stichtten in de jaren die volgden een gezin. We kenden voorspoed en tegenslagen, maar in het steeds welvarender wordende Holland met prima zorg en een goed sociaal vangnet hebben we ook zegeningen ervaren. Door Dieneke werd ik ook weer nadrukkelijk bepaald bij het christelijke geloof. Er waren echter ook momenten van heimwee naar het overzichtelijke, minder formele  en avontuurlijke leven in Canada. Mijn werk in het leger, bij de politie en een rijksinspectiedienst heb ik altijd met voldoening gedaan en de overheid was een goede werkgever. In februari van dit jaar overleed Dieneke aan complicaties van een ernstige spierziekte. Ik ben 76 jaar en ik hoop na de inzinking die ik nu heb en verwerking, nog wat jaren tegoed te hebben. Maar daar voeg ik direct aan toe Deo Volente. Niet alles in het leven is maakbaar. En onverwachte situaties zijn niet altijd te vermijden Lees op deze website ook hoofdstuk 2 van het boekje Danny, over mijn jongste zoon die dezelfde spierziekte heeft als Dieneke. En dat uitgerekend Quebec waarin Montreal ligt, de hoogste prevalentie (hoe vaak een ziekte voorkomt onder de bevolking) van die zeldzame ziekte heeft. Danny-boekje-website.pdf (jaapspaans.nl)

Radioprogramma

Een goede vriend wees mij onlangs op een radioprogramma dat wordt uitgezonden in Montreal en is gericht op emigranten. Hij presenteert een gospel en blues programma op de zaterdagavond van 19.00 tot 21.00 uur CET. Ik beluister het graag en u kunt dat ook doen door de volgende link aan te klikken Programmation | Prog Core Radio zie op de site onder de pagina Accueil en kijk op de naam van de presentator Gerhard Klaasen. Soms laat het verleden weer op bijzondere wijze van zich horen.

–Flower power en dienstplicht

In dagblad De Telegraaf vandaag 1 juni 2024 een publicatie over oud-provo Roel van Duijn (81). Hij was in de zestiger jaren vredesactivist, maar is gelet op de gespannen wereldsituatie nu een vurig pleitbezorger van de NAVO en kernwapens.  ‘Oud provo’s vinden mij een verrader’ luidt de kop boven de publicatie van Marie Therese Roosendaal.  Sluit aan bij onderstaande publicatie, die ik ruim een week geleden op deze website plaatste. 

In het najaar van 1968 kwam ik terug naar Holland, na tweeënhalf jaar als emigrant in Canada te hebben gewoond. Het was de tijd van de Vietnamoorlog die de wereld bezig hield. In de VS, Europa en andere landen ontstonden felle protesten. De afkeer van oorlog onder veel jongeren vormde de basis voor de Flower Power beweging. San Francisco aan de Westkust van de VS en Vancouver in Canada werden overspoeld door demonstrerende jongeren. Op de stranden van Vancouver had ik lange gesprekken met jongeren, die de VS ontvlucht waren en als deserteurs werden beschouwd. Zij wilden niet betrokken worden bij een oorlog duizenden mijlen van de VS verwijderd. Daar ontstond de Flower Power beweging met de slogan ‘Make love not war’ die overwaaide naar Europa. De publieke opinie werd sterk beïnvloed door de verschrikkelijke beelden die dagelijks via de televisie werden uitgezonden. Inzet van ontbladeringsmiddelen om de vegetatie te vernietigen, gebruik van napalm dat ernstig letsel kon veroorzaken. In mijn geheugen staat de foto gegrift van het naakte Vietnamese meisje, dat wegvlucht voor het oorlogsgeweld. Gebruik van chemische wapens toen heeft tot op de dag van vandaag nog grote genetische gevolgen voor de nakomelingen van slachtoffers en veteranen die ermee in aanraking zijn geweest (1). Er zijn duidelijke paralellen met de huidige demonstraties tegen oorlogsgeweld en activisme om aandacht te vragen voor bijvoorbeeld milieu en klimaat. Foto Familiearchief. Mijn tijd in Canada en de VS in 1966/1967. Een plunjezak was mijn enige bezit.

Dienstplicht

Na terugkeer in Holland werd ik opgeroepen voor de dienstplicht. De jaren ervoor had ik roofbouw gepleegd op mijn lichaam en de harde fysieke en mentale opleiding deed mij goed. De grote tegenstelling tussen het vrije leven in Canada en de militaire discipline en cultuur bleef echter wringen. Ik ervoer de dilemma’s, las veel boeken over de oorlog en schreef er kritische publicaties over. De Amerikanen die vochten in Vietnam waren de kinderen van de Amerikanen die, samen met de Russen en andere geallieerden, Europa hadden bevrijd van het Derde Rijk. De jaren in het leger en de periode ervoor waren voor mij levenslessen. Onze defensie stond bekend om zijn milde discipline. Dienstplichtigen organiseerden zich in de progressieve Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM). Er waren protesten tegen de kruisraketten. Uiteindelijk werd ook de actieve dienstplicht een slapende dienstplicht. Die passieve mentaliteit rond defensie manifesteerde zich in alle lagen van de samenleving, universiteiten en politiek. Kazernes werden getransformeerd tot luxe appartementengebouwen en asielzoekerscentra. Dat kon want we hadden immers al decennia lang vrede in Europa. De kaasschaaf ging over het defensiebudget. Maar we bleven wel NAVO-lid. Je weet toch maar nooit! Voor onze defensie leunden we opportunistisch op de VS en voldeden decennia niet aan de verplichting om 2% van het BBP te reserveren voor defensie. Na de val van de Berlijnse Muur werd het beleid van afbraak voortgezet en in mijn visie zelfs versneld. Tanks werden voor een habbekrats verkocht aan arme landen om daar te worden ingezet. Sinds de Oekraïneoorlog is er sprake van een radicale ommekeer. We realiseren ons nu dat mensen en machthebbers niet veranderd zijn en dat een land in staat moet zijn zich te verdedigen. Hoe je dat dan moet doen is moeilijk, maar gezien de ernst van de situatie op de wereld met de vele oorlogen en brandhaarden zal er rond defensie een inhaalslag moeten komen zowel mentaal als materieel. In alle haast is het defensiebudget voor 2024 verhoogd tot 21,4 miljard euro, 1,95% van het BBP (2). De druk op de nationale begroting zal daardoor de komende jaren sterk toenemen met alle gevolgen van dien voor de prioriteitenstellingen bij de overheidsfinanciën zoals ouderenzorg. We worden naast de traditionele vormen van oorlog ook geconfronteerd met nucleaire dreiging en hybride oorlogsvoering. Inzet van vluchtelingenstromen, trollen en fakenieuws om de media te beïnvloeden, landen te destabiliseren en ontwrichten. Foto ‘s familiearchief: Tot luxe appartementencomplex getransformeerde kazerne in Steenwijk. Tanks werden voor een habbekrats verkocht aan arme landen. Op een centuriontank tijdens herhalingsoefening in Ossendrecht. 

Een gebroken schepping

We leven in ernstige tijden. Menselijkerwijs maak ik mij zorgen over de toekomst. De wereldsituatie toont aan dat we bij ongewijzigd beleid afstevenen op een mondiale crisis. De oorlogen in Oekraïne en Gaza worden permanent belicht in veel vergeten oorlogen waar miljoenen slachtoffers vallen blijven de camera’s weg. Dat moeten onze media zich aantrekken. De situatie op de wereld bepaalt mij tegelijk bij de gebrokenheid van de schepping. Ik geloof niet dat de mensheid in staat is om op eigen kracht een ideale wereld te bewerkstelligen. De Flower Power tijd was fascinerend, maar heeft uiteindelijk weinig opgeleverd. Er is een ingrijpen van Hogerhand nodig. Naar mate ik ouder word neemt de behoefte aan bezinning en gebed toe. Om rust te vinden maak ik muziek, luister ernaar , doe aan zelfreflectie en lees de Bijbel om inspiratie op te doen. Een proces van vallen en weer opstaan. 

Foto Richard Hakvoort: Beeld in de Beeldentuin van de VN in New York. Een krijger die zijn zwaard omsmeedt naar de tekst uit de Bijbelboeken Jesaja 2:4 en Micha 4:3. ‘Dan zullen zij hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen en hun speren tot snoeimessen’.

Bronnen:

  1. Veterans and Agent Orange. Health effects of herbicides used in Vietnam. The U.S. Military and the Herbicide Program in Vietnam – Veterans and Agent Orange – NCBI Bookshelf (nih.gov)
  2. Plannen voor Defensie | Prinsjesdag: Miljoenennota en Rijksbegroting | Rijksoverheid.nl

 

–Mijn petitie aan de Tweede Kamer over Cyberveiligheid

ANTWOORD VAN DE KAMERCOMMISSIE DIGITALE ZAKEN (DIZA) VAN DE TWEEDE KAMER OP MIJN VERZOEK/PETITIE

PETITIE CYBERVEILIGHEID ANTWOORD KAMERCOMMISSIE DIZA

Dat digitalisering onze samenleving domineert is inmiddels evident. De voordelen ervan vallen ook niet te ontkennen. Toch wijst een groeiend aantal onderzoeken en publicaties uit dat steeds meer burgers de ontwikkelingen niet kunnen volgen en de aansluiting in de samenleving missen. Dat geldt met name voor mensen met een beperking en een deel van de senioren. Uitsluiting van belangrijke maatschappelijke processen en groeiende afhankelijkheid van zorgverleners, mantelzorgers of familie vallen hen ten deel. Ook nemen de veiligheidsrisico’s toe voor de naar schatting twee miljoen medeburgers. Een recent voorbeeld zette mij aan het denken en ik besloot een verzoek/petitie te zenden aan de Tweede Kamer, waar het door de Commissie Digitale Zaken (DIZA) in behandeling is genomen. Gebruik van dit democratische uit onze Grondwet voortvloeiende recht wordt steeds belangrijk door de invoering van de Wet digitale overheid Wet digitale overheid Wet digitale overheid – Digitale Overheid en de Wet digitale toegankelijkheid Hoe voldoe ik aan de wet? Digitale toegankelijkheid – Digitale Overheid die vanaf 2025 ook geldt voor banken en andere organisaties. 

VERZOEK/PETITIE

Afzender: J. Spaans    Aan: Tweede Kamer der Staten-Generaal Commissie Digitale Zaken (DIZA) Datum: 8 april 2024

Onderwerp:  Cyberveiligheid: Zorg over bankfraude door middel van AI, Deep Fake en Gezichtsherkenning geuit in diverse publicaties en media-uitingen afgelopen weekeinde en wat dit voor gevolgen kan hebben voor de burgers, met name de 2 miljoen Nederlanders die digitaal kwetsbaar zijn en het tempo in de samenleving niet kunnen bijhouden.

 Geachte heren/dames,

Ik word deze week 76 jaar en op grond van signalen die ik ontvang vanuit mijn omgeving en persoonlijke ervaring voel ik mij genoodzaakt deze petitie in te zenden. Ik heb in het verleden diverse petities en verzoeken over het onderwerp cyberveiligheid ingediend bij de Tweede Kamer en die zijn altijd serieus behandeld en afgewikkeld, wat de democratie en onze rechtsstaat siert.

Diverse dagbladen en media besteedden het afgelopen weekeind aandacht aan de nieuwe criminele truc met deepfake, waarbij hackers je gezicht kopiëren en je bankrekening plunderen. We leven in een turbulente tijd en dit bericht komt op een moment dat de mobiele telefoon de pinpas aan de kassa verdringt en het beleid van banken erop is gericht om telebankieren met scanners of e-dentifiers terug te dringen en uiteindelijk te stoppen. Dat daarmee de risico’s van deze vorm van cybercriminaliteit toenemen met name voor kwetsbare groepen in de samenleving, zoals bepaalde groepen senioren en mensen met een beperking, is evident. Daarmee zal de afhankelijkheid van hen en de druk op mantelzorgers, familie en anderen toenemen en het risico op cybercriminaliteit vergroten.

ESSENTIE VAN DEZE PETITIE: Ik verzoek de Kamer maatregelen te nemen en invloed uit te oefenen bij het bankwezen, om het terugdringen en bij ongewijzigd beleid geheel stoppen met het gebruik van scanners bij het telebankieren te voorkomen.

Ik woon in een appartementencomplex voor senioren en heb veel contact met burgers met een beperking. Ik kan de volksvertegenwoordigers verzekeren, dat het eenzijdig sturen op gebruik van mobiele telefoons grote negatieve gevolgen kan hebben voor deze doelgroepen wat door het aangehaalde nieuwsfeit wordt bevestigd. Door het sluiten van veel lokale bankfilialen in de coronaperiode en het reduceren en bemoeilijken van telefonische contactmogelijkheden is die situatie al verslechterd.

Een onomkeerbaar proces maar toch…..

Ik realiseer mij terdege dat de digitalisering van de samenleving onomkeerbaar is. Dat neemt niet weg dat banken een zorgplicht hebben, waarop ook de kwetsbare groepen aanspraak moeten kunnen maken. Op uitnodiging van de toenmalige Registratiekamer, thans de Autoriteit Persoonsgegevens, nam ik in 2000 deel aan het Publiek Debat Biometrie in Den Haag dat als uitgangspunt had het rapport “At Face Value On Biometrical Identification and Privacy’. In de evaluatie werd toen al gewezen op de enorme maatschappelijke gevolgen op langere termijn van biometrische systemen, met name die kunnen worden toegepast zonder dat men het weet zoals stem- en gezichtsherkenning. Als oud politieagent en opsporingsambtenaar bij een inspectiedienst, realiseer ik mij dat in het kader van de rechtshandhaving identificatie/authenticatie en digitalisering niet meer weg te denken zijn. Tegelijk wordt het doen van aangifte ernstig bemoeilijkt, door het gebrek aan mankracht en brede deskundigheid bij de politie en het feit dat grensoverschrijdende opsporingsonderzoeken, waarvan vermoedelijk in de aangehaalde aanleiding voor deze petitie sprake was, op veel belemmeringen en tegenwerking stuiten. Het is wel aangetoond dat ook staten cybercrime inzetten voor destabilisering en gewin. De banken doen hun best om de burgers bij de digitalisering te stimuleren, maar beseffen helaas onvoldoende dat veel burgers daartoe, om welke reden dan ook, niet in staat zijn.

Om deze petitie niet te uitgebreid te maken som ik voor de juiste afwegingen een  aantal bronnen op uit diverse maatschappelijke invalshoeken. Ik zou het met vele tientallen publicaties kunnen aanvullen. Vast staat inmiddels wel dat ook degenen die digitaal vaardiger zijn dan de aangehaalde doelgroepen geen of onvoldoende antwoord hebben op de geschetste complexe problematiek. Ik heb overigens diverse boeken en publicaties over dit onderwerp geschreven, die voor een deel ook aan de Tweede Kamer zijn gezonden. Daarnaast heb ik over het onderwerp correspondentie gevoerd met diverse ministers en Kamerleden. Desgewenst kan ik die ter aanvulling verstrekken.

Ik sluit deze petitie af met een quote van de bekende wetenschapper wijlen Stephen Hawking die ons maant tot zorgvuldigheid, empathie en betrokkenheid bij de zwakkeren in de samenleving, geuit tijdens een toespraak aan de gerenommeerde Oxford Universiteit in november 2016. Volgens hem wordt de aarde bedreigd door de huidige technologische vooruitgang, de groeiende kans op een nucleaire oorlog en onze zelfzuchtige en agressieve genen die ons de das omdoen’.

Met vriendelijke groet,

Jaap Spaans

Overzicht relevante bronnen:

  1. De Telegraaf, 7 april 2024 ‘Alarm om nieuwe criminele truc met deepfake: ‘Hackers kopiëren je gezicht en plunderen je bankrekening’. Door Sven Rietkerk.
  2. Petitie van mij aan de Tweede Kamer over cyberveiligheid van 20 februari 2020 kenmerk 2020Z03022/2020DO7373.
  3. Nederlands Dagblad, 15 mei 2002, 2 pagina’s grote reportage ‘Toekomst wordt ramp door veiligheidstechnologie’.
  4. Brief van 11 februari 2005 over de gevolgen van biometrische identificatie van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Th.C. De graaf kenmerk BPR 2004/78858.
  5. Mail van De Nederlandsche Bank van 27 juni 2019 over de digitalisering van de samenleving, waarin DNB aangeeft dat het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer MOB nadrukkelijk stelt dat betaaldiensten voor iedereen bereikbaar en toegankelijk moeten zijn en er voor consumenten die moeite hebben met digitalisering alternatieven moeten zijn/blijven.
  6. De Volkskrant, 14 juni 2019. ‘Digitaal bankieren gaat velen boven de pet’. Van het totale klantenbestand van een grote bank bankierde in 2019 een op de drie offline. Koen Haegens.
  7. Dagblad van het Noorden, 7 juni 2022. ‘Kloof dreigt door groei digitale zorg’. Zo’n twee miljoen Nederlanders zijn digitaal niet vaardig’.
  8. Registratiekamer , 21 februari 2000 Vooraankondiging Publiek Debat Biometrie 18 mei 2000. Basis voor het debat was het eerder aangehaalde rapport At Face Value. Ik nam op uitnodiging van de Registratiekamer deel aan het debat.
  9. Het Financieele Dagblad, 29 augustus 2020 ‘Gezichtsherkenning’ n.a.v. het boek Turning Point over hoe we op een keerpunt staan met het beleid rond AI.
  10. Het Financieele Dagblad, 4 februari 2017. ‘We laten ons teveel sturen door de ongeremde digitalisering.
  11. De Telegraaf, 28 mei 2021. ‘Acceptgiro sterft uit, tot verdriet van ouderen. Deel zeventigplussers vertrouwt internetbankieren niet’
  12. Reformatorisch Dagblad, 27 oktober 2010. ‘Ook wie niets heeft te verbergen, moet vrezen’.
  13. Open Brief van Jaap Spaans aan de Nederlandse Banken via de NVB over de onder druk staande keuzevrijheid en waardigheid van kwetsbare groepen burgers.
  14. ‘Vragen Jaap Spaans over identificatie’ en ‘Cyber Security’. Ingezonden brief van Jaap Spaans in de Hoogeveensche courant, respectievelijk 5 november 1999 en 16 januari 2012.

–Dwangwetgeving GGZ

Het toonaangevende vakblad voor juristen ‘Nederlands Juristenblad’ plaatste mijn casus op 7 juli 2023 in het blad en in de week van verschijning tevens op de website zie: njb.nl/blogs/crisissituatie-in-een-wooncomplex-met-sociale-huurwoningen-voor-senioren/

Zie ook de publicatie hierover van 16/7/23 op Regionieuws Hoogeveen Jaap Spaans beschrijft een trieste situatie rond de Wet zorg en dwang – Regionieuws Hoogeveen

In 2020 werd nieuwe dwangwetgeving ingevoerd. De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (Wzd), kwamen in de plaats van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen. De Wzd is bedoeld voor situaties waarin gedwongen opname van burgers met een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap moet worden overwegen. Hun grondrechten zijn gelet op hun kwetsbaarheid gewaarborgd. De Wvggz geldt bijvoorbeeld voor verwarde personen waarop de Wzd niet van toepassing is. Helaas bleek de wetgeving in de praktijk onuitvoerbaar. Daarom werd een evaluatie opgesteld door ZonMw . Deze organisatie bekijkt in opdracht van onder andere de overheid voor welke vraagstukken we staan binnen de gezondheidszorg, zowel nationaal als internationaal.  Zo kunnen kennis en middelen gebundeld worden om deze vraagstukken op te lossen. De 340 pagina’s tellende evaluatie over de dwangwetgeving is complex voor non-professionals. Het verdient daarom aanbeveling in ieder geval de samenvatting door te nemen.  Een van de algemene conclusies in de evaluatie is dat ‘De implementatie van de Wvggz en Wzd op gang is gekomen, maar op tal van punten nog moeizaam verloopt, zeker waar het gaat om de Wzd. Evaluatie te vinden via de volgende link  Eerste evaluatie Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en Wet zorg en dwang, deel 2 | Rapport | Rijksoverheid.nl

De minister voor Langdurige Zorg en Sport geeft in haar Kamerbrief over aanbieding van het eindrapport aan, dat er knelpunten zijn bij de uitvoering van deze dwangwetgeving. Volgens haar is de wetgeving complex en de implementatie mislukt. Veldinformatie wordt belangrijk gevonden. Dat was voor mij reden om een casus op te stellen die nog voor de zomer op deze website verschijnt als onderdeel van deze publicatie. Maatschappelijke factoren als de toenemende vergrijzing, het tekort aan woningen en de introductie van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) spelen daarbij een belangrijke rol. Beleidsdoelstelling is om het  aantal plaatsen in verzorgingshuizen niet meer uit te breiden en langer zelfstandig blijven wonen voor ouderen en mensen met een beperking. 

–Maakbaarheid, wetenschap en geloof

Maakbaarheid is een onderwerp waarover veel wordt gedebatteerd en gediscussieerd. Het begrip kan worden omschreven als een ideaal, ‘dat draait om beheersbaarheid, het uitbannen van leed en tragiek, en het realiseren van geluk’ (1). Door de huidige maatschappelijke dynamiek roept het steeds meer discussie op en dat is begrijpelijk. Je zult maar een controle freak zijn die plotseling met misère wordt geconfronteerd of je bent door onverwachte omstandigheden niet meer in staat een op structuur gericht leven te leiden. Ziekte kan zomaar je leven binnendringen met een slopend medisch traject en voortdurend inleveren op fysiek of psychisch gebied. Ziekte die vaak niet het gevolg is van ongezond gedrag maar van een erfelijke ziekte of onverantwoord verkeersgedrag van anderen. Ook een samenleving en zelfs de hele wereld kan worden geconfronteerd met de grenzen van maakbaarheid. De Coronapandemie heeft de kwetsbaarheid van de mensheid keihard aangetoond. De onverwachte oorlog in Oekraïne heeft een mondiaal domino-effect tot gevolg met torenhoge inflatie, een energiecrisis en naar verwachting een voedselcrisis. Die gevolgen zijn merkbaar op alle continenten en ook in ons land, de woonplaats, in supermarkten en bij de benzinepomp. Het is zelfs niet uitgesloten dat de thermostaten komende winter omlaag moeten en wie in het welvarende Europa had dat ooit gedacht?

De maakbaarheidsillusie

De Tweede Kamer is 2 maanden met zomerreces en daarop was kritiek omdat we in crisistijd zijn. De media zijn een langdurige zomerprogrammering gestart. Informatieve programma’s zoals Goede Morgen Nederland zijn tijdelijk uit beeld en de leemte wordt opgevuld door sport en andere programma’s. Een zomerprogramma dat mij aanspreekt is het Filosofisch Kwintet met presentatrice Clairy Polak op de zender Human. Vier gasten discussiëren  over belangrijke maatschappelijke thema’s als ‘de rechtsstaat’, ‘macht’ en ‘technologie en moraal’. Hoewel mijn levensbeschouwelijke visie  verschilt van die van Human, zijn er ook raakvlakken. Volgens de website van het Humanistisch Verbond is het humanisme een open levensbeschouwing die zich richt op reflectie en dialoog. Mensen hebben een autonome en verantwoordelijke rol in de vormgeving van hun bestaan. Het onderwerp ‘maakbaarheid in tijden van crises’ stond centraal in de eerste uitzending, een onderwerp dat mij als christen aanspreekt. Centraal stonden vragen als ‘wat hebben decennia aan maakbaarheidsdenken opgeleverd?’ en ‘wanneer zijn we het geloof in de maakbaarheid van de maatschappij verloren en waarom geloven we dan weer wel in de maakbaarheid van het individu?’. Achter ons ligt een periode van 75 jaar vrede, ongekende welvaart en individuele vrijheid. De Coronapandemie en de verwoestende oorlog in Oekraïne verpletterden de maakbaarheidsillusie (2).

Wetenschap

Ook voor de rol van de wetenschap is er de laatste tijd veel aandacht. Er wordt messcherp over gediscussieerd tot in de Tweede Kamer toe, bijvoorbeeld rond de klimaatdiscussie, het stikstofdossier, complot denken, taalgebruik etc. Wat mij dan opvalt is het gebrek aan tolerantie, ook van de zogenaamde ‘toleranten’. Kritiek op de wetenschap wordt als een vorm van ‘heiligschennis’ beschouwd en dat gaat mij te ver. De wetenschap is juist gebaat bij discussie en debat om scherp te blijven  en veel wetenschappers delen die mening. Ik wil voorop stellen dat ik veel respect en waardering heb voor de wetenschap en het vele nuttige onderzoek dat wordt verricht. Veel moderne zegeningen danken we aan de technologie en de wetenschap. In de gezinssituatie heb ik ervaren dat medische zorg en behandeling levensverlengend waren. Maar er zijn grenzen aan de mogelijkheden van de wetenschap en wetenschappelijk onderzoek heeft ook tot excessen geleid. Dat moet kunnen worden benoemd. In de euforie van de digitalisering was er onvoldoende oog voor de nadelen die zich nu op de wereld aftekenen zoals cybercriminaliteit, cyber war, grootschalige privacy schendingen in delen van de wereld en kwetsbare burgers die ontwikkelingen niet kunnen bijhouden. Door de spanningen op de wereld is de wapenwedloop versneld. Er wordt openlijk gedreigd met de inzet van atoomwapens. Wetenschappelijk onderzoek lag aan de basis van veel oorlogstechnologie. Aan klimaatverandering en milieurisico’s ligt overconsumptie ten grondslag, vooral in de rijke landen. In 1972 verscheen het ‘Rapport van de Club van Rome de grenzen aan de groei’. Hoofdstuk 3 gaat over ‘De groei in het wereldsysteem’ waarbij de samenhang tussen de vijf basisvariabelen bevolking, kapitaal, voedsel, natuurlijke hulpbronnen en vervuiling centraal staat. Uitgerekend deze maand maakte de Verenigde Naties bekend dat de wereldbevolking eind dit jaar 8 miljard mensen telt. In 1972 was dat 3.780 miljoen. Een verdubbeling in 50 jaar. Ruim 800 miljoen mensen leven in armoede.  

Geloof

Gelet op de aangehaalde variabelen is het niet moeilijk om een eenvoudige analyse te maken. De aarde is zwaar overbelast door een proces dat onomkeerbaar lijkt. Natuurlijke cycli spelen daarbij een rol, maar ook menselijk gedrag. De wetenschap kan ongetwijfeld een positieve bijdrage leveren aan oplossing van bepaalde problemen maar is, gelet op millennia geschiedenis, niet bij machte die structureel op te lossen. Veel problemen hebben immers te maken met oneerlijke verdeling van de welvaart, hebzucht, egoïsme en machtswellust. Het kwaad oftewel de gebrokenheid in de schepping blokkeert ingrijpende veranderingen. Ook na de publicatie van het rapport van de Club van Rome werd het groeidenken onverminderd voortgezet, met de vele huidige crises tot gevolg. Niet alles blijkt maakbaar te zijn. Ondanks secularisatie, kerkverlating in de rijke landen, denk ik  dat de Bijbel nog steeds een wijs en praktisch boek is. In veel geloofsovertuigingen nemen soberheid, rentmeesterschap en naastenliefde een belangrijke plaats in. Dat kan zich op vele wijzen uiten in de praktijk bijvoorbeeld door te vasten of dienstbaar te zijn aan de naaste. Joden vieren eenmaal per jaar het Loofhuttenfeest (Soekot). Een week lang wordt de luxe omgeving verruild voor een hut van bladeren. Herdacht wordt dat de Israëlieten veertig jaar lang in de woestijn rondtrokken onder de bescherming van God en in tenten of hutten woonden. Het dak van de loofhut heeft een opening met zicht naar de hemel. Wat vast staat is dat door de huidige crises op de wereld de behoefte aan levensbeschouwing en zingeving toeneemt. Ik verwacht dat dit proces zal doorzetten. Bijgevoegd een overzicht van een aantal belangrijke Bijbelteksten zoals opgenomen in mijn boek ‘Christenen en de Welvaartsmaatschappij. Bijbelteksten rentmeesterschap geld 

Bronnen:

  1. Dagblad Trouw, publicatie n.a.v. het proefschrift van Robert van Putten ‘De ban van beheersing’.
  2. Het Filosofisch Kwintet met presentatrice Clairy Polak over maakbaarheid in tijden van crises. Omroep Human, 3 juli 2022.

 

 

–Mijn EU petitie over placenta onderzoek

Iedere burger heeft burgerrechten die zijn vastgelegd in de Grondwet. Voorbeelden zijn godsdienstvrijheid, vrijheid van meningsuiting en het petitierecht (artikel 5 GW). Van het recht om schriftelijk verzoeken bij het bevoegd gezag in te dienen (petitierecht) wordt veel gebruik gemaakt. Zelf heb ik diverse verzoeken gericht aan het bevoegd gezag over o.a. de invoering van een biometrisch paspoort, de risico’s van biomassa etc. Maar hoe zit het met burgerrechten in Europa? Een belangrijke vraag want veel beleid en wetgeving wordt in de EU ontwikkeld. In het najaar van 2018 diende ik een verzoekschrift (petitie) in bij het Europees Parlement voor een betere coördinatie van placenta onderzoek. Om persoonlijke redenen een belangrijk onderwerp. Het belang van de placenta als tijdelijk orgaan gedurende de zwangerschap, werd zwaar onderschat. Onderzoek werd in het verleden beperkt vanwege de risico’s voor de zwangere vrouw en de foetus. Door de technologische vooruitgang kan onderzoek nu efficiënter en veiliger worden uitgevoerd. Dat gebeurt op wereldwijde schaal en zal verrassende nieuwe inzichten opleveren. Probleem is dat het onderzoek vaak fragmentarisch plaats vindt en er onvoldoende coördinatie plaats vindt. Daardoor is er onvoldoende top down communicatie van wetenschappers naar media en de brede bevolking en dat is jammer. Om die coördinatie in Europa te verbeteren heb ik de petitie ingediend. (Illustratie omslag van mijn boek. Boek is niet meer leverbaar’).

EINDCONCLUSIE PETITIETRAJECT
De wijze waarop mijn verzoek is behandeld door de Commissie Verzoekschriften van het Europarlement, heeft mijn waardering voor Europa vergroot. Dit democratische proces is uiterst zorgvuldig verlopen. Het was wel een langdurig en intensief traject en om daar inzicht in te krijgen verwijs ik naar de bijlage met de samenvatting van het verzoek, opsomming van enige wetenschappelijke projecten en antwoorden in 1e en 2e aanleg van de Europese Commissie (EC). Zie: PETI laatste antwoord EC Nederlands 

HET RECHT VAN PETITIE IN EUROPA
Volgens artikel 227 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en artikel 44 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, heeft iedere burger van de Unie het recht een verzoekschrift tot het Europees Parlement te richten. Het verzoek moet wel ontvankelijk zijn en gaan over een onderwerp dat tot de werkterreinen van de Unie behoort en dat de verzoeker rechtstreeks aangaat. Verzoekschriften dienen te worden opgesteld in een van de officiële talen van de EU en gericht aan de voorzitter van de Commissie Verzoekschriften. Indiening kan op twee manieren namelijk aan het adres van het secretariaat PETI Wiertzstraat 60, 1047 Brussel BELGIË dan wel via het elektronisch internetportaal voor verzoekschriften https://petiport.secure.europarl.europa.eu/petitions/nl/home Nadat een verzoek ontvankelijk is verklaard volgt een intensief democratisch traject.

MIJN PETITIE ONTVANKELIJK VERKLAARD
‘Op 17 december 2018 is het verzoekschrift nr. 0869/2018, ingediend door J.S. (Nederlandse nationaliteit), over de recente ontwikkelingen in verband met placentaonderzoek ontvankelijk verklaard’ (citaat uit bevestiging). Ik had het verzoek onderbouwd met een groot aantal bijlagen, waarin ik beargumenteerde dat het over een onderwerp ging dat tot de werkterreinen van de EU behoort en waarom het onderwerp mij als burger persoonlijk aangaat. De onderbouwing is niet bijgevoegd, aangezien dat deze publicatie te omvangrijk zou maken.

SAMENVATTING VERZOEKSCHRIFT

‘Indiener volgt van nabij de mogelijke invloed van placentagebreken op de verdere ontwikkeling van het ongeboren kind, zoals psychische aandoeningen en andere onomkeerbare ziekten. Hij heeft deze interesse ontwikkeld vanuit zijn eigen persoonlijke ervaringen en is ervaringsdeskundige in placentaonderzoek geworden. Hij vermeldt dat bijzonder relevant onderzoek in de VS geleid heeft tot opmerkelijke conclusies en hij moedigt de EU en de lidstaten aan om dergelijk onderzoek te steunen en de in de VS bereikte resultaten in Europa in aanmerking te nemen, aangezien dit tot betere prenatale zorg kan leiden en nutteloos menselijk lijden kan voorkomen. Hij vindt dat de EU het onderzoek beter moet coördineren’ (citaat zie link hierboven onder CONCLUSIE).

Zie ook mijn eerdere publicatie over de petitie: https://www.jaapspaans.nl/persbericht-nieuwe-fase-petitie-jaap-spaans-over-placenta-onderzoek-aan-europarlement/

HET PETITIETRAJECT CHRONOLOGISCH (ZIE OOK DE BIJLAGE AAN SLOT 2E ALINEA)

27/9/2018    : Verzoekschrift ingediend bij de Commissie Verzoekschriften
17/12/2018 :  Verzoekschrift ontvankelijk verklaard
28/02/2019 : Commissie stuurt verzoekschrift door naar de parlementaire Commissies Milieubeheer, Volksgezondheid en Voedselveiligheid EN Industrie, Onderzoek en Energie. Tevens verzoekt de Commissie Verzoekschriften de Europese Commissie (EC) een vooronderzoek naar de verschillende aspecten van het probleem in te stellen.
8/3/2019     :  Antwoord EC. De Commissie erkent het belang van onderzoek naar de gezondheid van de placenta en de gevolgen daarvan voor de toekomstige ontwikkeling van het kind. Vervolgens worden 4 projecten beschreven van placenta-onderzoek in Europa. Zie bijlage onder 3 Antwoord van de Commissie. Het door het Erasmus UMC Rotterdam uitgevoerde project EMBRYOandLATERHEALTH gaat uit van de hypothese dat schadelijke blootstelling vóór of zeer vroeg in de zwangerschap gevolgen heeft voor de ontwikkeling van het embryo en de placenta, een blijvende invloed heeft op de cardiovasculaire en metabole ontwikkeling, en zowel ongunstige uitkomsten oplevert bij de geboorte als cardiovasculaire en metabole stoornissen en ziekten op latere leeftijd in de hand werkt.
10/4/2019    : Bericht van de Commissie Verzoekschriften dat zij de petitie voortzet (verderzet).
21/4/2019     : Reactie van mij op voorgaande mededeling
11/9/2019     :Mededeling secretariaat Commissie Verzoekschriften dat het verzoekschrift zal worden behandeld op de vergadering van de Commissie Verzoekschriften op 03.10.2019 in Brussel. Het zal rond 10:50 worden besproken. Wegens omstandigheden kon ik helaas niet aanwezig zijn in Brussel.
3/10/2019     : Link naar video van de bijeenkomst. Een lid van het Europarlement verzocht de petitie aan te houden (zie video minuut 10.18 – 10.23: https://www.europarl.europa.eu/ep-live/en/committees/video?event=20191003-0900-COMMITTEE-PETI
26/6/2020     : Aanvullende antwoord (in 2e aanleg) van de EC (Zie bijlage onder 5).
28/6/2020     : Mail aan het PETI secretariaat van de Commissie Verzoekschriften waarin ik mijn dank uitspreek voor de zorgvuldigde wijze waarop mijn petitie door het Europarlement en de Eureopese Commissie is behandeld en afgewikkeld. Tevens een korte samenvatting van aspecten betreffende de placenta die voor mij belangrijk zijn gelet op de reden om de petitie in te dienen. Ik ben tevreden met het resultaat. Bij voorkeur had ik gezien dat er een Europees Placenta Project zou zijn opgestart vergelijkbaar met het Human Placenta Project in de VS (zie logo). Voor mij echter geen reden daarop nader aan te dringen en ik heb de Commissie Verzoekschriften aangegeven dat ik geen bezwaar heb tegen afsluiting van de petitie.

AFSLUITENDE MAIL
Aan: PETI Secretariaat van het Europees Parlement in Brussel. Datum 26/6/2020
Onderwerpen: mijn petitie 0869/2018 over placenta onderzoek, dankwoord en afsluiting

Geachte heren/dames,
Dank voor de toezending van uw mail van 26 juni 2020 met de Nederlandstalige versie van het antwoord in 2e aanleg van de Europese Commissie (EC) n.a.v. mijn petitie. Nadat de petitie ontvankelijk werd verklaard op 17 december 2018, volgde een uitgebreid en langdurig democratisch traject, dat door PETI, de EC en het Europarlement zeer zorgvuldig is afgewikkeld. Ik dank u dan ook voor uw inzet en effectieve communicatie. Deze mail hoeft u niet te beschouwen als een aanvullende opmerking om de petitie voort te zetten. Ik ben zeer tevreden met het resultaat en het feit dat het onderwerp op de agenda is geplaatst en ga ermee akkoord dat u de Commissie Verzoekschriften vraagt de petitie af te sluiten. Ik heb wel voor mijzelf een beknopt overzicht opgesteld met enige conclusies uit de correspondentie, waaruit blijkt hoe belangrijk placenta onderzoek is in relatie tot prenatale en neonatale zorg en de latere ontwikkeling. Zie hieronder.
Met hartelijke groet, Jaap Spaans, Hoogeveen Holland
Korte opsomming 4 projecten betreffende placenta onderzoek.
— De EC (zie antwoord EC van 8/3/2019) erkent het belang van onderzoek naar de gezondheid van de placenta en de mogelijke invloed van onvolkomenheden van de placenta op de verdere ontwikkeling van het ongeboren kind, zoals psychische aandoeningen en andere ziekten. Zowel in Horizon Europa als Horizon Europa 2020-2024 is er ruimschoots aandacht voor onderzoek en internationale samenwerking. In het 1e antwoord van de EC worden 4 concrete projecten opgesomd n.l.:
*het project AIR-NB: heeft tot doel het effect van prenatale blootstelling aan stedelijke luchtverontreiniging op de structuur en functie van de hersenen vóór en na de bevalling te evalueren (Barcelona).
** het project EMBRYOandLATERHEALTH: gaat uit van de hypothese dat schadelijke blootstelling vóór of zeer vroeg in de zwangerschap gevolgen heeft voor de ontwikkeling van het embryo en de placenta, een blijvende invloed heeft op de cardiovasculaire en metabole ontwikkeling, en zowel ongunstige uitkomsten oplevert bij de geboorte als cardiovasculaire en metabole stoornissen en ziekten op latere leeftijd in de hand werkt. (Erasmus UMC Rotterdam).
***Het project iPLACENTA : Gericht op internationale samenwerking binnen de EU hericht op opleidingen. (Universiteit Dundee).
**** Doel van het onderzoeksproject PlaEndo: te bepalen wat de aard en de bredere biologische betekenis is van de endocriene functie van de placenta bij het aanpassen van het lichaam van de zwangere moeder om de groei van de foetus te ondersteunen. Bijzondere aandacht gaat uit naar het metabolisme van de moeder. (Universiteit Cambridge)